Możliwe.
Pewnego długiego i spokojnego jesiennego wieczoru klientka swoim telefonem wywołała burzliwą dyskusję. Wprost nie dowierzała, gdy otrzymała list z Sądu. Otworzyła kopertę, a w niej znajdował się pozew o alimenty na rzecz byłego męża.
-„Myślałam, że ten rozdział jest już zamknięty w moim życiu raz na zawsze.”- westchnęła.
Kobieta ta w postępowaniu rozwodowym występowała bez pełnomocnika. Praktycznie wszystkie aspekty uzgodniła z mężem przed rozprawą. Chciała, by rozwód odbył się jak najszybciej, toteż przystała na zaproponowane przez męża warunki. Wtedy nie zdawała sobie sprawy, że podejmowane decyzje, mogą mieć wpływ na jej przyszłe sprawy. Kobieta była pewna, iż wraz z uzyskaniem rozwodu i podziałem majątku już nigdy nic nie będzie łączyło ją z eksmężem… A, jednak.
Warto wiedzieć, iż jedynie w przypadku, gdy małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia żąda alimentów od małżonka niewinnego, to Kodeks rodzinny i opiekuńczy (dalej również jako: „kro”) nie przewiduje takiej możliwości. Zgodnie z rozwiązaniem wprowadzonym przez polskiego ustawodawcę jest to jedyny wariant.
W pozostałych przypadkach, tj. orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie, orzeczenie rozwodu z winy obu małżonków, orzeczenie rozwodu z wyłącznej winy jednego małżonka, gdy małżonek uznany za niewinnego żąda alimentów, mogą być one zasądzone.
Alimenty na rzecz małżonka mogą być zasądzone zarówno w wyroku rozwodowym, jak i po ustaniu małżeństwa. Ponadto, świadczenie to może być również zasądzone już w trakcie trwania małżeństwa, ten jednak przypadek pozostawiamy poza marginesem naszych rozważań.
Możliwość żądania alimentów od byłego małżonka wprowadza art. 60 kro. Przepisy w nim rozróżniają obowiązek alimentacyjny zwykły i poszerzony.
Kiedy można żądać alimentów?
-Jeżeli małżonek, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia znajduje się w niedostatku. Na wysokość tego świadczenia wpływają: usprawiedliwione potrzeby małżonka uprawnionego oraz możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Kluczowe w tej kwestii jest zdanie sobie sprawy, iż możliwości zarobkowe i majątkowe nie muszą być równe dochodowi, który osiągamy. Możliwości zarobkowe to pojęcie szersze, niż osiągany przez nas de facto dochód. Oznacza to, iż jeżeli zarabiamy poniżej naszych realnych możliwości, Sąd weźmie pod uwagę wysokość zarobku jaki moglibyśmy zarobić.
-Jeżeli rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka, a drugi małżonek został uznany wyłącznie winnym rozkładu pożycia, na wniosek tego pierwszego, Sąd może orzec alimenty na rzecz małżonka niewinnego, nawet jeżeli nie popadł on w niedostatek. Jest to tzw. obowiązek alimentacyjny poszerzony.
Zapamiętaj!
Wraz z zawarciem nowego związku małżeńskiego przez byłego małżonka, który był uprawniony do alimentacji, obowiązek łożenia na jego rzecz świadczeń pieniężnych wygasa.
Jeżeli zobowiązanym do dostarczania środków utrzymania na rzecz byłego małżonka, został małżonek, który nie został uznany winnym rozkładu pożycia, to obowiązek ten wygasa z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu (liczy się data uprawomocnienia wyroku).
Termin ten może być przedłużony przez Sąd. Osoba uprawniona będzie musiała wykazać, że zaistniały wyjątkowe okoliczności przemawiające za wydłużeniem okresu alimentacji przez byłego małżonka.