(Aktualizacja luty 2020)
Podjąłeś przełomową decyzję w swoim życiu. Wiesz, że rozwód z różnych względów jest nieunikniony? Zobacz, co poza rozstaniem oznacza orzeczenie rozwodu.
Żeby w ogóle mogło dojść do rozwodu, Sąd musi stwierdzić, iż zaistniały przesłanki wskazane w art. 56 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (więcej na ten temat zob. wpis Rozwód – od czego zacząć?).
Musisz jednak być świadomy, iż samo rozstanie z małżonkiem to nie jedyne konsekwencje, które niesie za sobą uzyskanie wyroku rozwodowego. Pewien etap w Twoim życiu wraz z orzeczeniem rozwodu kończy się, a zatem kwestie z nim związane w świetle prawa muszą zostać uregulowane.
Elementy wyroku rozwodowego
W wyroku rozwodowym Sąd musi orzec, czy i wskazać który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Tylko, gdy oboje z małżonków nie chcą, by ta kwestia była rozpatrywana, Sąd nie będzie jej ustalał. W konsekwencji jest tak jakby żaden z małżonków nie ponosił winy.
Jednakże to nie wszystko, co musi znaleźć się w wyroku rozwodowym. Sąd obowiązkowo również rozstrzygnie o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi. W tym zakresie Sąd może:
- pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom,
- powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z nich, przy jednoczesnym ograniczeniu jej drugiemu małżonkowi do określonych obowiązków i praw,
- zawiesić władzę rodzicielską obojgu rodzicom lub jednemu z nich,
- pozbawić władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców.
Sąd w wyroku rozwodowym obowiązkowo rozstrzygnie również o sposobie wykonywania kontaktów z dzieckiem, a także o wysokości ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka przez każde z rodziców.
Jeżeli rodzice w kwestii dzieci są zgodni i przygotują pisemne porozumienie w zakresie władzy nad dziećmi, kontaktów i alimentów, Sąd uwzględni je, jeżeli będzie ono uwzględniało dobro dziecka. Jeżeli rodzice nie dojdą w tym zakresie do konsensusu, Sąd po przeprowadzeniu postępowania, ustali te kwestie w wyroku.
Mieszkanie i podział majątku w wyroku rozwodowym
Jeżeli w chwili orzekania rozwodu, strony zamieszkują wspólnie mieszkanie, Sąd ma obowiązek rozstrzygnąć o sposobie korzystania przez małżonków z tego mieszkania. Jeżeli małżonkowie wcześniej dokonali podziału mieszkania i złożą zgodne oświadczenia przed Sądem, kwestia ta nie będzie stanowiła orzeczenia zawartego w wyroku. Warto zwrócić uwagę, iż kwestia ta pozostaje relewantna nawet, jeżeli jeden z małżonków nie ma żadnego tytułu prawnego związanego z mieszkaniem. Dotyczy to nawet tych sytuacji, w których mieszkanie wchodzi do majątku osobistego jednego z małżonków. W tym zakresie istotne pozostaje tylko to, czy małżonkowie zamieszkują wspólnie mieszkanie w chwili orzeczenia rozwodu. Pamiętać jednak należy, iż orzeczenie to ma charakter tymczasowy, tzn. do momentu usamodzielnienia się przez jedną ze stron.
Fakultatywnie, Sąd dokona w wyroku rozwodowym podziału majątku wspólnego. Jednakże tylko wówczas, gdy nie spowoduje to nadmiernej zwłoki w postępowaniu. Praktycznie oznacza to, iż jeżeli strony nie przygotowały zgodnego planu podziału majątku wspólnego, Sąd nie rozstrzygnie w kwestii podziału majątku.
Alimenty w wyroku rozwodowym
Również na wniosek jednej ze strony, jeżeli drugi z małżonków został uznany wyłącznie winnym rozkładu pożycia, Sąd wyda wyrok w przedmiocie alimentów na rzecz drugiego z małżonków. Takie rozstrzygnięcie jest dopuszczalne wyłącznie wtedy, gdy małżonek, który nie został uznany za wyłącznie winnego popadł w niedostatek na skutek orzeczenia rozwodu lub jeżeli rozwód stanowi istotne pogorszenie się sytuacji materialnej małżonka. Obowiązek taki pozostaje aktualny do czasu zawarcia przez małżonka uprawnionego nowego związku małżeńskiego lub przez pięć lat od orzeczenia rozwodu. Sąd na wniosek uprawnionego małżonka ze względu na wyjątkowe okoliczności może przedłużyć wskazany termin.
Mając powyższe na uwadze, warto zastanowić się, co chcemy uzyskać otrzymując rozwód. Niemożność porozumienia z drugą stroną z całą pewnością spowoduje wydłużenie się postępowania procesowego. Zachęcam do racjonalnego podejmowania kroków w tym zakresie, choć emocje związane z rozwodem mogą wziąć górę nad rozsądkiem. Warto rozważyć udział profesjonalnego pełnomocnika w takim postępowaniu. Przyczyni się do wskazania trafnych rozwiązań i pomoże z dystansu i z rozwagą spojrzeć na naszą sprawę.